پسین اوز ماهنامه پسین اوز
حاج ملا محمد هادی کرامتی پدر تاریخ محلی جنوب
*احمد خضری: از چهره های ماندگار اوز می توان به شادروان حاج ملا محمد هادی کرامتی که یکی از برجسته‌ترین و ماندگارترین شخصیت‌های علمی، فرهنگی و تاریخی شهر اوز، محسوب می شود اشاره کرد.وی به عنوان مؤلف کتاب معتبر و ارزشمند «تاریخ دلگشای اوز» شناخته می‌شود. کرامتی از پیشگامان نگارش تاریخ محلی جنوب ایران است،که در روز جمعه نهم ربیع‌الثانی سال ۱۲۷۴ هجری قمری در خانواده‌ای مذهبی و فرهنگی در شهر اوز متولد شد.
پدر ایشان، ملا محمد امین، از تجار نامدار و خوشنام منطقه بود که فعالیت‌های تجاری گسترده‌ای داشت و مادر وی در کودکی از دنیا رفت؛ بنابراین حاج ملا محمد هادی دوران کودکی خویش را در دامان دایه‌ای مهربان گذراند. او تحصیلات ابتدایی را در مکتبخانه محلی اوز زیر نظر مولوی محمد تقی، یکی از مکتب‌داران برجسته و باسواد ، آغاز نمود و به سرعت در خواندن و نوشتن و همچنین زبان‌های فارسی و عربی مهارت یافت.
با توجه به شغل تجاری پدرش در بمبئی (هندوستان)، حاج ملا محمد هادی در حدود ۹ سالگی به همراه پدر به هندوستان سفر کرد و در حجره تجاری پدر مشغول به کار شد. علاقه عمیق او به علم و دانش موجب شد که همزمان با انجام امور تجاری، به تحصیل زبان‌های اردو و انگلیسی نیز بپردازد و این زبان‌ها را به تسلط فراوان بیاموزد.
پس از بازگشت به اوز، وی زیر نظر مولوی هدایت‌الله، به مطالعه کتب مختلف به ویژه در حوزه تاریخ اهتمام ورزید و به یکی از افراد مطلع و متخصص در زمینه تاریخ اسلام و تاریخ محلی تبدیل شد. مرحوم ملا محمدهادی کرامتی همچنین در هنر خوشنویسی مهارت ویژه‌ای یافت و خطوط نستعلیق و نسخ وی بر بناهای قدیمی و تاریخی شهر از جمله مساجد، قبه‌ها، سر در آب‌انبارها و منازل کهن، نقش بسته است و تا امروز ماندگار مانده‌اند.
مهم‌ترین و شاخص‌ترین اثر حاج ملا محمد هادی کرامتی، کتاب «تاریخ دلگشای اوز» است که باستانی پاریزی، مورخ برجسته ایران، آن را معتبرترین و مستندترین منبع تاریخ محلی به شمار آورده است. این اثر گرانبها که به عنوان سندی ارزشمند برای پژوهشگران، نویسندگان و محققان منطقه محسوب می‌شود، در سن ۷۰ سالگی و پس از بازگشت از سفر حج تمتع نگارش شده است. علاوه بر این اثر، حاج ملا محمد هادی سروده‌های منظومه‌ای درباره سلسله خلافت آل عثمان و رساله‌ای تحت عنوان «سرورالقلوب فی مناظر المحبوب» در وصف حضرت رسول (ص) نیز تألیف کرده است که نشان‌دهنده عمق معرفت و اعتقاد اوست.
حاج ملا محمد هادی کرامتی سرانجام در روز یکشنبه دوازدهم جمادی‌الثانی سال ۱۳۵۵ هجری قمری در سن ۸۱ سالگی در شهر اوز دارفانی را وداع گفت. وی از خود چهار پسر به نام‌های محمد رسول، محمد امین، احمد و محمد و یک دختر به نام خیرالنساء به یادگار گذاشت.
به عنوان نویسنده، شاعر، خوشنویس و فعال فرهنگی، حاج ملا محمد هادی کرامتی نقشی بی‌بدیل در حفظ هویت تاریخی و فرهنگی شهر اوز و منطقه جنوب ایران ایفا کرده است و آثار ارزشمندش تا به امروز به عنوان گنجینه‌ای گرانبها در حوزه پژوهش‌های تاریخی و فرهنگی این منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دومین فرزند پسر وی محمد امین نیز یکی از نویسندگان محسوب می شود که در آینده به معرفی وی خواهیم پرداخت.
*مدیرمسئول پسین اوز
منابع و ماخذ : ۱-تاریخ دلگشای اوز ۲- یادداشت های محمد امین کرامتی ۳- شماره های مختلف عصر اوز