پسین اوز ماهنامه پسین اوز
تهران -رسول احمدلو، زلزله به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی از نظر جانی و مالی همواره خطری بزرگ برای جوامع بشری محسوب می شود. در ۴اردیبهشت ۱۳۳۹بر اثر قهر طبیعت و لرزش زمین شهر بزرگ لار با یک حرکت کن فیکون شد. این حادثه علاوه بر تلفات جانی و مادی,پیامدهای سیاسی؛فرهنگی؛اقتصادی و اجتماعی نیز داشت. به مناسبت شصتمین سال این حادثه مهیب و دلخراش مروری بر وقوع حادثه؛ بازتاب زلزله در جهان؛عملیات امداد و نجات؛ کمک های بین المللی و مردمی به اسیب دیدگان خواهیم داشت.
الف_وقوع حادثه
عصر روز چهارم اردیبهشت ۱۳۳۹ فرا می رسد، عده زیادی از مردم شهر در خانه‌های خود به سر می بردند و عده ای هم برای انجام کارهای روزانه به خارج از خانه رفته اند.در قسمتی از شهر، برخی برای شرکت در مجلس ختم هم شهریشان در یکی از مساجد شهر اجتماع نموده اند، در قسمت دیگر خانواده های عروس و داماد در تدارک جشن عروسی فرزندانشان می باشند. دانش آموزان پسرانه مدرسه صحبت در کلاس درس به صحبت های معلم گوش فرا می دهند و دانش آموزان دخترانه ثریا به صف شده و برای شرکت در جشن کودک عازم دبستان هستند و از بلایی که از چند لحظه بعد نازل خواهد شد بی خبرند. ساعت روی۱۵:۴۴:۳۴ می چرخد و ناگهان زمین چون دیوان غل و زنجیر را از پای می اندازد و آشوب می کند و شهر کهنسال لار، سرزمین و زادگاه پهلوانان باستان، زیر ضربت زلزله می میرد.
بر اثر زلزله ۶/ ۵ ریشتری شهر لار به مدت ۳۴ ثانیه می لرزد و ساختمان‌ها چون گهواره به حرکت در می آید و شهری که امارات مرتفع و بادگیر های زیبایش، چشم اندازی دلربا و خیره‌کننده‌ای داشت در یک فاصله کوتاه تبدیل به تلی از خاک می گردد. قیامتی برپا می شود. گرد و غبار تمام ویرانه شهر را فرا می گیرد. بسیاری از اهالی به طور دسته جمعی در زیر آوار مدفون می شوند. مردم وحشت زده با بهت و حیرت از خانه های خود خارج شده و روی خرابه های شهر سرگردان به جستجوی آثار خانه های خود مشغول بودند. آنهایی که از این زلزله جان سالم به در برده بودند در اطراف جنازه عزیزان خود نشسته بر سر و سینه می زدند.صدای ضجه و شیون از هر سو بلند بود، فریاد ناله مجروحین در کنار خیابان ها به آسمان می رفت.
بر اثر این حادثه دلخراش و بر اساس امار جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران ۳۴۲نفر از اهالی لار کشته و هزاران نفر مجروح شدند.
ب- بازتاب زلزله لارستان در رسانه های بین المللی
وقوع زلزله شدید در لارستان و جان باختن و مصدومیت تعدادی از مردم موجب بازتاب جهانی این حادثه در رسانه‌های مختلف دنیا شد. خبرنگاران و عکاسان آژانس های معتبر خارجی به منظور تهیه گزارش پیرامون زلزله لار وارد ایران شدند و توانستند با همکاری عبدالرحمان فرامرزی، مدیر روزنامه کیهان، اولین عکس های زلزله را به روزنامه ها و خبرگزاری ها ارسال نمایند. بیشترین بازتاب ها در روزنامه ها و خبرگزاری های فرانسه؛امریکا؛انگلستان؛ایتالیا گزارش گردید.
ج-همدردی سران کشورها با آسیب دیدگان زلزله لار
همزمان با توجه ویژه رسانه ها در جهان به رویداد زمین لرزه بزرگ لارستان با ده ها کشته و صدها مجروح، سران و مقامات سازمان های بین المللی و کشورهای مختلف همدردی خود را با زلزله زدگان اعلام کردند.
د- برگزاری مجالس یادبود
به منظور ابراز همدردی با اسیب دیدگان زلزله و بزرگداشت جان باختگان حادثه لار؛مراسم ختمی در شهرهای مختلف فارس برگزار شد. تلوزیون و رادیو با تغییر در جدول پخش برنامه ها؛ساعاتی را به سخنرانی مذهبی اختصاص دادند. در شهر سانفراسیسکو امریکا ماه مه ۱۹۶۰به عنوان ماه کمک به اسیب دیدگان لار اختصاص یافت.
ه- عملیات امداد و نجات
نخستین و مهمترین اقدام در ساعت های اولیه پس از وقوع زلزله انجام عملیات امداد و نجات بود. بر این اساس و با سرعت و جدیت قابل ملاحظه ای سازمان جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران فعالیت خود را در راه کمک به این شهر ماتم زده آغاز کرد. اگرچه شدت این حادثه غیرمترقبه به حدی بود که مجال کسب خبر صحیح آن میسر نبود ولی به استناد تلگراف واصله از آقای نصرت فرماندار لارستان سیل کمک های دولتی و مردمی از نقاط مختلف کشور به سوی لار سرازیر شد.
جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران با همکاری ارتش، و ارگان های دیگر از ابتدای واقعه تا رسیدن شهر به وضعیتی پایدار ومطلوب سه اقدام اساسی: ۱-ارسال کمک های اولیه، نجات مجروحین، آسیب دیدگان و پیش گیری از امراض،۲- ایجاد مقدماتی جهت برگرداندن وضع مردم به صورت عادی، ۳-ایجاد شهر جدید و تهیه مسکن برای مستمندان، را سرلوحه کار خود قرار داد.
و- کمک موسسات بین المللی و داخلی به آسیب دیدگان زلزله
اتحادیه جمعیت صلیب سرخ در ژنو طی پیامی از تمام مردم جهان درخواست کرد که با فرستادن دارو، خوار بار چادر و پول، به زلزله زدگان ایران کمک کنند. اتحادیه مذکور گزارش داد که « ربرت تیسو» کارشناس کمک به زلزله زدگان را به ایران فرستاده است. بیشتر کشورهای جهان در تلگراف هایی ضمن ابراز تأسف از حادثه زلزله، آمادگی خود را برای هرگونه کمک و همراهی به زلزله زدگان ابراز داشتند. کمک های بشردوستانه بی نظیری از طرف کشورهای مختلف به آسیب دیدگان زلزله لار اختصاص یافت.
از طرف قشرهای مختلف اجتماعی و همچنین نهادها و موسسات داخلی نیز کمک های زیادی به زلزله زدگان شد.
ز- برگزاری مسابقات ورزشی به نفع آسیب دیدگان
فدراسیون فوتبال کشور با همکاری سازمان ورزشی مؤسسه اطلاعات به مناسبت وقوع زلزله لار که منجر به از بین رفتن جمعی از مردم شد، اقدام به برگزاری یک سری مسابقات فوتبال در کلیه شهرستان های کشور با عنوان کاپ مطلای لار نمود. مسابقات کاپ مطلای لار در سی شهرستان و در طی دو ماه برگزار شد و عواید لار آن به زلزله زدگان اختصاص یافت. همچنین ورزش های دیگری همچون مسابقات دو؛شنا و وزنه برداری نیز به نفع زلزله زدگان برگزار گردیده