پسین اوز ماهنامه پسین اوز
در پایگاه خبری «هفتبرکه» و در تاریخ چهارم دیماه ۱۴۰۴، بیستویک دوبیتی از صادق رحمانی منتشر شد؛ دوبیتیهایی که با هر خوانش، عطر جنوب فارس را در جان خواننده مینشاند و حسی از گرما، صمیمیت و خاطره میآفریند. این مجموعه کوتاه اما عمیق، نشان از واکاوی شاعرانهی رحمانی نسبت به ویژگیهای شهرها و روستاهای جنوب فارس دارد؛ نگاهی از سرِ تعلق، شناخت و عشق.
صادق رحمانی که خود را متعلق به جنوب فارس میداند، در این دوبیتیها مرزهای جغرافیا را درنوردیده و هویتی گستردهتر برای خویش تعریف میکند. او مینویسد:
«یک ماه از تهران به گراش آمدم و به جای کوچه، در لابلای ذهن خودم راه رفتم»
و در همین سفر کوتاه، بار دیگر به این دریافت میرسد که تنها به گراش محدود نیست؛ بلکه باید خود را اوزی، جویمی، لاری، خنجی، بستکی، جناحی، لنگهای و فراتر از همه اینها، فرزند فرهنگ جنوب فارس بداند؛ هرچند که تهرانی نیست.
در لابهلای دوبیتیها، خاطرهی «هفت شب و هفت روز عروسی و دفزنی روستای گلار اوز» زنده میشود و صدای فرهنگ کهن در گوش جان طنین میاندازد. اوز برای رحمانی، نه از سرِ آشناییهای شخصی، بلکه به خاطر فرهنگ و هنر ریشهدارش دوستداشتنی است؛ شهری که موسیقی، آیین و زبان در آن زندهاند.
دکتر محمدصادق رحمانیان، که همگان او را با نام صادق رحمانی میشناسند، شاعر، پژوهشگر و سرایندهی اشعار محلی است؛ شاعری که به گویش و زبان مردم خود اهمیت میدهد و ادبیات عامیانه (فولکلور) را جدی میگیرد. نخستین تلاشهای او را میتوان در «انار و بادگیر» دید؛ آثاری که نشان از پیوند عمیق او با فرهنگ بومی دارند. رحمانی با وجود دارا بودن دکترای زبان و ادبیات فارسی، همچنان دل در گرو زبان مردم دارد و همین، آثارش را صمیمی و ماندگار کرده است.
دوبیتیهایی چون:
«گلاره، آی گلاره، آی گلاره
چه کردم با دلم که داغ داره
دارن هفت روز و شب دف مینوازند
میگن داماد از خانها ی لاره»
یا:
«اوز بودم که میآمد صدایی
نوای گرم ساز دلربایی
صدای عود بهمن حیدری را
شنیدم در پسین دلگشایی»
و نیز:
«در ،برکه چهارتا طاق داره
دلم از دست لیلا داغ داره
برید با مادر لیلا بگویید
که صادق توی صحرا، باغ داره»
نمونههایی روشن از پیوند شعر، جغرافیا، موسیقی و خاطرهاند؛ دوبیتیهایی که نهتنها روایتگر مکاناند، بلکه حامل روح جمعی مردم جنوب فارساند.
بیتردید، شاعرانِ پژوهشگر چون صادق رحمانی را باید شناخت، خواند و ستود؛ چرا که شعر او تنها کلمات نیست، بلکه سندی زنده از فرهنگ، هویت و حافظهی مردمان این سرزمین است.
برای خواندن دیگر دوبیتیهای دکتر صادق رحمانی، به پایگاه خبری هفتبرکه مراجعه کنید.
احمد خضری ، مدیر خانه مطبوعات و پسین اوز