کتاب «درآمدی برشصت گویش زبان اچمی» تالیف سیدقطب الدین موسوی از سوی انتشارات نسیم بادگیر بندرعباس چاپ و منتشر شد.
به گزارش پسین اوز، این کتاب در قطع وزیری با جلد مقوای سلفون در ۲۸۰ صفحه با ویراستاری عبدالجلیل مرداسنگی در یکهزار نسخه با بهای ۱۵۰ هزار تومان منتشر شده است.
مولف کتاب «سیدقطب الدین موسوی» دبیر آموزش و پرورش منطقه شیبکوه بندرلنگه دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد، رشته زبان شناسی، متولد ۱۳۵۸ متاهل و دارای سه فرزند می باشد. وی اهل روستای رستاق بندرلنگه است.
کتاب در اواخر نیمه اول سال ۱۴۰۱ منتشر شده و دلیل معرفی آن در پسین اوز در حال حاضر این است که پس از پایان همایش بزرگداشت احمدخان اقتداری و معرفی جایزه دوسالانه وی در تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ در شهر گراش سیدقطب الدین موسوی این کتاب را بین بعضی از اهالی فرهنگ شرکت کننده در همایش توزیع کرد.
در مقدمه کتاب، مولف سعی کرده است که ثابت کند در ۶۰ شهر و آبادی سه استان بوشهر، فارس و هرمزگان مردم به شصت گویش وابسته به زبان لارستانی یا خودمونی و یا بقول ایشان اچمی تکلم می کنند. کتاب علاوه بر مقدمه که تحت عنوان یادداشت آغازین ثبت شده است دارای سه فصل است:
۱-فصل اول-کلیات پژوهش، مبانی نظری و پیشینه پژوهش.
۲-فصل دوم – بررسی گویش ها.
۳-فصل سوم-نتیجه گیری و ارائه پیشنهادهایی برای پژوهش آینده است و پایان بخش کتاب نیز واژه نامه و منابع و ماخذ قید گردیده است.
در شهریور ۱۴۰۱ صحبت نو لار و پس از آن مهر ۱۴۰۱ گریشنا درباره این کتاب مطلب نگاشتند. بیشترین نگاه آنها به عنوان زبان و کتاب بود که مولف آن را «اچمی» ذکر کرده است و باعث درج مطالب موافق و مخالف گشت.
سیدقطب الدین موسوی پژوهش خویش را در شهرستان های: کوهچنار، کازرون، شیراز، خنج، اوز، گراش، لارستان، جویم، لامرد و مهر در استان فارس و بندرلنگه، بستک، بندرخمیر، حاجی آباد و پارسیان در استان هرمزگان و شهرستان دیر در استان بوشهر انجام داده است.
سیدقطب الدین موسوی، شصت گویش مختلف زبان را در ۶۰ شهر و آبادی در ۱۶ شهرستان و سه استان جنوبی براساس پارامترهای رده شناسی بررسی کرده است.
گویش اچمی دیگر چه صیغه ای است گویش مردم جنوب فارس لارستانی. است ودرتمام ایران هم. آنرا به این نام ونشان. میشناسند اچمی لفظی زیبنده زبان این مردم نیست ولفظی پو پولیستی. وبا ادبیاتی عامیانه. و بازاری. است شهرستانهای منطقه همگی مستقل. اما در این. زبان مشترک هستند
دلیلی هم بر سه ادعای خود دارید؟
باز بحث بر سر زبان اچمی یا لاری ولارستانی یا خودمونی است مسلما نام اچمی ولاری مورد قبول نیست ولی بر روی نامهای لارستانی وخودمونی ویا ایراهستانی باید توجه کرد
اچمی نامی است که اکثریت مطلق گویشوران این زبان به آن اطلاق می کنند.
نام زبان اچمی از قول اکثریت مطلق گویشوران به کار می آورد و نه صرفاً از قول مولف این کتاب
تا کی باید از نام جعلی اچمی برای زبان زیبای اوزی ، لارستان و یا حتی خودمونی استفاده کرد؟
فکر کنم اصلا زبان خاصی نباشه، و چون اسم لارستان روشه شهرهای منطقه روش حساس شدن.
و بهتره هر کسی از هر شهر و دیاری هست قبل از هر موضوعی که فکر کنه براش به وجود میاد بگه ما زبان خاصی نداریم و من با لهجه اوزی، خنجی، گراشی یا لاری صحبت میکنم. بابا کچلمون کردین با این تعصباتتون،
دست از سر نام اچمی بردارید این نام زیبنده نیست با شناختی که از جناب خضری داریم وی هم با اچمی موافق نیست
لهجه اوزی
زبان
پیگیری
ویرایش
لهجه اوزی گویش مردم شهر اوز و برخی روستاهای اطراف آن در جنوب استان فارس میباشد. اوزی یکی از لهجههای زبان لارستانی است؛ که خود متعلق به شاخه جنوب غربی زبانهای ایرانی میباشد. لارستانی از زبانهای به جا مانده از زبان فارسی پهلوی، مربوط به دوره ساسانیان و پیش از آن میباشد.
اوزی
زبان بومی در
ایران
منطقه
استان فارس
تبار
زبانهای هندواروپایی
هندوایرانی
ایرانی
ایرانی غربی
جنوب غربی
لاری
اوزی
سامانه نوشتاری
فارسی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹
–
گلاتولوگ
evaz1237[۱]
منابع
ویرایش
↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). “اوزی”. Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
اطلاعات اهالی فرهنگ دوست فداغ (ر. ا)
کمالپور، مهسا؛ میردهقان، مهینناز (پاییز و زمستان ۱۳۹۸). «ترتیب ردهشناختی بر ترتیب واژگانی و مطابقه در گویش اوزی». زبانشناسی گویشهای ایرانی. شیراز: دانشگاه شیراز. ۴ (۲): ۲۷-۵۷.
از ویکیپدیا فارسی “اوزی”
============================
زبان مردم جنوب پارس و هرمزگان یکی از شاخه های زبان پارسی پهلوی است و یک “ استاد زبان “ً بدون جستجوی علمی و تاریخی و فقط با گفت و گو با کمتر از ۰۲۵٪ مردم جنوب پارس و هرمزگان نباید نام این زبان کهن که هنوز هم بیشتر از پارسی کنونی واژه های زبان پارسی پهلوی را دارد با یک واژه تو هین آمیز ”اچمی” که از فعل “اچم” یا میروم ساخته شده کوشش کند که نام زبان کهن را عوض کند.
================
A CONCISE PAHLAVI DICTIONARY
D. N. MAcKENZIE
Professor of Iranian Studies at the University of Gottingen
در این کتاب که در باره زبان پارسی پهلوی به زبان انگلیسی نوشته شده واژه های زیادی است که مردم جنوب پارس و هرمزگان کنونی روزآنه بکار میبرند. در این زمینه، گفت و گوی اوزیهای سالمند پر از واژه های زبان پهلوی است. جاوید اوز و زبان اوزی.