پسین اوز ماهنامه پسین اوز
بر اساس مدارک و مستندات موجود، قدمت شهرستان اوز به پیش از اسلام بر می گردد و چون این شهرستان در منطقه گرم و خشک قرار دارد بنابراین مسئله آب به عنوان یک عنصر حیاتی مطرح می شده است و برای حفظ و نگهداری آب چاره ای جز ذخیره و دپوی آن نبوده است.
برای اجرای این موضوع ساخت آب انبارها در منطقه جنوب از اساسی ترین سازه ها محسوب می شده است. اوج تجلی معماری گنبدی در جهان از آن جنوبی های استان فارس است. معماری گنبدی آب انبارهای کل در گراش، دریا دولت در کنگ، سردار در قزوین و ملامحمد در اوز را می توان به زیبائی مشاهده کرد. هر چند سقف برکه های کل و دریا دولت تخریب شده است می گویند، برکه سلفی قدیمی ترین برکه و ملامحمد بزرگترین برکه در شهرستان اوز است. چندی پیش خبری منتشر شد که کرمستج پایتخت برکه هاست. این خبر واکنش جدی هیات امنای برکه های اوز را برانگیخت. چون در هیچ نقطه از جنوب به اندازه شهرستان اوز دارای برکه نمی باشد و معماران و استادان خبره، سازنده برکه و به ویژه سقف گنبدی برکه ها اهل اوز هستند و بیشتر برکه های مسیر اوز – لار – بستک – بندرعباس و غیره توسط معماران و اساتید چیره دست اوز ساخته شده است.
SONY DSC
اما چرا بیشتر سقف برکه های شهرستان اوز گنبدی شکل است؟
۱- نور خورشید کمتر به آب تابیده و جلبک نمی زند. ۲- باعث بلندی سقف و خنکی آب می شود. ۳- از تبخیر آب جلوگیری می کند. ۴- به زیبائی سازه کمک فراوان می کند.
به هر حال برکه نقش بسیار جدی و حساسی در زندگی مردم جنوب دارد و مردم برای آب، برکه و باران احترام ویژه ای قائل هستند و می بینیم که نام بسیاری از دختران منطقه به نام «باران» مزین است. در شهرستان اوز برکه سلفی، ملامحمد و شیخ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و برکه های حاج رئیس، ماهه و … در فهرست ثبت قرار دارند.
بدیهی است برکه های روستاها و بخش های تابعه نیز فهرست برداری شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت خواهد رسید.