نگاهی به کلاس های سواد آموزی اکابر در اوز

*احمد خضری: به یاد دارم در آبان ماه سال ۱۳۳۸ یعنی حدود ۶۳ سال پیش که در کلاس چهارم ابتداائی تحصیل می کردم در اوز برای باسواد کردن بزرگسالان و بی سوادان، کلاس هائی تشکیل شد که به آن کلاس ها، اکابر می گفتند.

 یک روز صبح مرحوم عبداله رجائی در مراسم صبحگاهی آموزشگاه بدری گفت: «از امشب برای باسواد کردن پدران، برادران و اقوام شما اقدام به تشکیل کلاس اکابر در همین مدرسه کرده ایم» شما به همه بزرگ ترهایتان بگویید تا بیایند و در کلاس شرکت کنند.

چند روز گذشت و کم کم کلاس ها تشکیل شد. یک روز دیگر باز مرحوم رجائی در مراسم صبحگاهی گفت: خودتان هم می توانید بیایید و شرکت کنید تا کلاس ها تشکیل شود. من و تعدادی از دوستان چند شبی در این کلاس ها شرکت و از آنجایی که کلاس ها نمی توانست برایمان مفید باشد دیگر به کلاس نرفتیم.

غرض از نوشتن خاطره این است که بگویم در کلاس های اکابر و بزرگسالان محدودیت سنی وجود نداشت و هدف این بود که«بی سوادان را باسواد کنند» در این رهگذر لازم است نگاهی به سوادآموزی در کشور داشته باشیم.

سوادآموزی با ظهور مکتب خانه ها از حدود یکهزار سال پیش توسط مردم شروع شد. نظام اکابر در سال ۱۳۱۵ خورشیدی تصویب و در ۵ سال بعد به طور رسمی گسترش یافت.

 اولین کلاس اکابر در شهرستان ورامین در سال ۱۳۲۸ تشکیل شد. اما تشکیل کلاس های سوادآموزی بزرگسالان و بی سوادان نتوانست موفقیت بدست آورد. بطوری که در سال ۱۳۵۷ سال پیروزی انقلاب اسلامی هنوز بیش از ۵۰ درصد از مردم بیسواد بوده یعنی از حداقل خواندن و نوشتن بی بهره بودند. در سال ۱۳۵۸ با فرمان امام راحل نهضت سوادآموزی تشکیل و شعار «ایران را سراسر مدرسه کنیم» مطرح شد.

اگر می گویند و عنوان می شود که ۹ میلیون بی سواد در کشور وجود دارد به این معناست که این عده توانایی خواندن و نوشتن متون و محاسبات ساده ریاضی را ندارند. ولی اگر بخواهیم سایر سطوح سواد یعنی (iT)، سواد سیاسی، فرهنگ و زندگی را مطرح سازیم قطعا تعداد زیادی در این طیف قرار می گیرند.

به هر حال یادآوری شب های تشکیل کلاس های سواد آموزی بزرگسالان و کودکان در اوز و در دبستان بدری با تدریس مرحوم عبداله رجائی و محمدصدیق پیرزاد در شب های طولانی زمستانی خاطره انگیز علم و دانش است. مضاف بر این که بسیاری از بزرگسالان آن زمان خواندن و نوشتن را آموختند.

در پایان باید گفت که هر زمان که بحث تعلیم و تربیت پیش آید نباید از زحمات و کوشش مرحوم میرزا حسن رشدیه برای تاسیس مدارس نوین در کشور و زحمات خانواده تیمناک بویژه مرحوم غلامحسین تیمناک در اوز یاد نکرد.

*مدیر مسئول


3 دیدگاه

  1. احسنت بسیار عالی ، قلمت مانا باد

  2. سلام لازم است درپایان سخنان اقای خضری باید بنویسم کهنه فقت مرحومرجایی واقای محمد صدیق پیرزاد بودن بلکه کلاسهای زنان هم داشتیم که به همت زنان همشهری ما زنده یاد مرحوم زیبا شفایی وخانم زهرا قاسمی خانم طلعت بلانچی بودن که شاگردان خوبی هم داشتن از جمله یکی از ان شاگردان م حوم مادر خودم بود که خیلی دوست داشت با سواد بشود روح رفتگان شاد وباز ماندگان در پناه خدا

  3. سلام، لطفا از این دست مطالب بیشتر نوشته شود ، مطلب خوبی بود

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد