احمد خضری: پسین اوز سعی دارد در راستای شناخت گسترده وکامل از تاریخ و اهمیت و ارزش دادن دانش دارن به جایگاه تاریخ محلی اقدام به معرفی کتاب های تاریخی محلی نگاشته شده توسط محققان و پژوهشگران منطقه بنماید. در این مورد پس از معرفی سه کتاب ارزشمند:
۱-تاریخ جهانگیریه و بنی عباسیان بستک اثر محمداعظم خان بنی عباسیان
۲-تاریخ دلگشای اوز اثر حاج محمدهادی کرامتی
۳-تاریخ لارستان اثر سیدعلاء الدین مورخ لاری. اینک به معرفی کتاب «یادداشت های محمدامین کرامتی اوزی» می پردازیم.
کتاب «یادداشت های محمدامین کرامتی اوزی» با تصحیح و مقدمه مرحوم محمدشریف کمالی و به کوشش فرشته کرامتی کتابی است در ۲۳۴ صفحه در قطع وزیری از سوی انتشارات سمیرا در سال ۱۳۸۷ در ۳ هزار نسخه چاپ و منتشر شده است. ملامحمد امین کرامتی فرزند حاج محمدهادی کرامتی نویسنده کتاب جاودانی تاریخ دلگشای اوز است. او دوران کودکی خویش را در اوز و در محضر مولانا حاج شیخ احمد فقیهی تلمذ کرد. از سن ۱۶ سالگی به بنادر و از جمله کشورهای هندوستان، عربستان و کویت به منظور کار و تلاش در امر تجارت رفت. در حین کار و تجارت به تحصیل پرداخت و پس از بازگشت به ایران به کار وکالت پرداخته و در بندرعباس دفتر وکالت تاسیس نمود.
آثاری متعدد از او بجای مانده است که یادداشت های وی به صورت کتاب به همت نوه اش چاپ شده است. ملامحمد امین کرامتی در سال ۱۲۷۱ خورشیدی در اوز متولد و اسفند ۱۳۳۰ خورشیدی در سن ۵۹ سالگی در کویت بدرود حیات گفت و در همان جا به خاک سپرده شد. وی در جنوب و بویژه در شهرستان اوز از آن جهت مشهور است که در سال ۱۳۴۱ هجری قمری به هنگام بازگشت احمدشاه قاجار از فرنگ در مقابل وی خطابه ای غرا در بوشهر قرائت کرد که مورد تحسین و تقدیر بزرگان از جمله آخرین شاه قاجار قرار گرفت.
یادداشت های مرحوم محمدامین کرامتی را می توان در زمره منابع تاریخی محلی جنوب ایران ذکر کرد. در نوشته های پیشین سه کتاب: ۱-تاریخ جهانگیریه و بنی عباسیان بستک ۲-تاریخ دلگشای اوز ۳-تاریخ لارستان به عنوان منابع تاریخی مستند محلی معرفی کرده ام. از سایر بزرگان و علاقمندان انتظار است که به کتب تاریخی محلی اهمیت داده و با معرفی آنها خدمت بزرگی به تاریخ ایران بنماییم.
بهرحال این کتاب شامل سفرنامه ها، مقالات و یادداشت هاست که با مطالعه آن می توان به مسائل تاریخی جنوب استان و کشور بویژه شهرستان های بستک، لارستان، گراش، اوز و خنج و…دسترسی یابیم. مرحوم محمدشریف کمالی که خود یکی از پژوهشگران و دوستداران فرهنگ محلی بود در مقدمه ۱۷ صفحه ای نمائی از شهر اوز و مردمانش را در این کتاب ارائه می دهد. خانم فرشته کرامتی نوه دختری نویسنده کتاب در چاپ و نشر این کتاب کوشش فراوان داشته است.
کتاب «یادداشت های محمدامین کرامتی اوزی» شامل ۵ بخش به شرح زیر است: بخش اول: صد کلمه از حضرت علی (ع) و چهل حدیث نبوی است که با خط زیبای آن مرحوم نگارش یافته است.
بخش دوم شامل: دو سفرنامه بوشهر و ملاقات با احمدشاه قاجار و دیگری سفرنامه تهران برای خرید املاک ثلاثه (جویم، بنارویه و بیدشهر) از میرزاحسن خان مشیرالدوله نخست وزیر اواخر عهد قاجاریه.
بخش سوم: شامل مقالات مرحوم ملامحمدامین کرامتی است، که در آن مقالات سیاسی نیز به چشم می خورد.
بخش چهارم: شامل نامه ها و تلگراف های وی بوده که نشان از علاقمندی نامبرده به کشور و شهر اوز بوده است.
بخش پنجم اختصاص به یادداشت های پراکنده برادرش محمدرسول کرامتی دارد.
مطالعه این کتاب را به دوستداران فرهنگ و تاریخ محلی توصیه می کنیم. برای دریافت و مطالعه این کتاب به دفتر پسین اوز مراجعه شود.
درود بر شما و این اقدام ارزنده که از طرفی باعث آشنایی بیشتر با نویسندگان و اندیشمندان و از طرف دیگر با اوضاع اجتماعی ،سیاسی و تاریخی شهر و دیار و میهن کهنسال ما می شود.