«روزنامه تقدم» نخستین روزنامه اهالی لارستان در ایران

رسول احمدلو: (۱۷ مرداد ماه) که در تقویم به روز خبرنگار نامگذاری شده را خدمت همه روزنامه نگاران و اصحاب رسانه  تبریک عرض نموده و به مناسبت  روزخبرنگار گزارشی از نخستین روزنامه ای که توسط لارستانی ها در تاریخ ایران منتشر شد را تقدیم به تمام روزنامه نگاران، خبرنگاران و اصحاب رسانه  و علاقمندان به تاریخ جنوب ایران می نمایم.

الف) مقدمه:

نشر روزنامه و روزنامه‌نگاری در فارس پیشینه طولانی دارد و نخستین روزنامه ایران (کاغذ اخبار) در عهد محمد شاه قاجار توسط سه تن از شخصیت های فارس بنیان گذاشته شد. در فارس روزنامه المنطبه فی الفارس نخستین روزنامه ای است که در عصر ناصرالدین شاه قاجار منتشر شد. از لارستانی ها مورخ لاری، نخستین روزنامه نگاری است که مطالبش در نشریات عصر مشروطه بعد  منتشر می شد. نخستین نشریه یا روزنامه که توسط لارستانی ها منتشر شد نشریه تقدم به مدیریت احمد فرامرزی است که در این جستجار به بررسی آن می پردازیم.

ب) تقاضای صدور مجوز نشریه تقدم  

آقای احمد فرامرزی فرزند عبدالواحد و برادر عبدالرحمان فرامرزی موسس روزنامه کیهان، پس از سه سال سکونت در تهران در تیرماه سال ۱۳۰۳ شمسی از وزارت معارف تقاضای امتیاز جریده نمود. چون بر طبق ماده شش قانون مطبوعات باید تقاضا کننده مرتکب جنحه و جنایت نشده باشد، وزارت معارف پس از بررسی سوابق فرامرزی که فاقد جرمی بود،  درخواست وی را مورد بررسی قرار داد.

ج) شرایط  وزارت معارف با صدور مجوز روزنامه تقدم

در بیست و چهارمین جلسه شورای عالی معارف مورخه ششم خرداد ۱۳۰۴ وزارت معارف پس از بررسی پرونده و شور و مشورت پیشنهاد واگذاری امتیاز روزنامه تقدم به احمد فرامرزی  را به شرط رعایت موارد ذیل دانست:

۱در موقع طبع دفتر روزنامه تقدم دارنده امتیاز مکلف است کاملا مراعات سواد قانون انطباعات را بنماید.

۲بدون تصویب وزارت معارف حق واگذاری امتیاز خود را به دیگری نخواهد داشت.

۳از تاریخ  صدور این امتیاز الی مدت شش ماه در صورتی که صاحب امتیاز بواسطه موانعی موفق به انتشار روزنامه نشد باید به وزارت معارف رجوع نموده تجدید امتیاز نماید.

فرامرزی با حضور در اداره تفتیش و انطباعات وزارت معارف و اوقاف و امضاء التزام نامه زیر موفق به اخذ نشریه تقدم (نخستین نشریه متعلق به اهالی لارستان را دریافت نماید:« اینجانب  ملتزم می شوم که در موقع نشر جریده خود کاملا مراعات قانون مطبوعات را بنمایم و محض استحضار خواطر اداره محترمه اطلاعات ذیل را تقدیم می نمایم و در صورت تغییر هر یک از کیفیات در ثانی معلومات لازمه را کتبا اطلاع خواهم داد.»  پس از دو سال امتیاز این روزنامه به شماره ۱۵۳۲/۵۶۵ مورخ ۱۵/۳/۱۳۰۶ به آقای احمد فرامرزی واگذار شد.

د ) مشخصات نشریه

مدیر روزنامه: احمد فرامرزی

محل اداره روزنامه : تهران

عنوان روزنامه و چگونگی نشر آن:  روزانه و هفتگی یا ماهیانه: روزنامه تقدم، ماهیانه

تیراژ  روزنامه : ۵۰۰

موضوعات و مرام و مسلک روزنامه : ادبی، علمی، سیاسی، اجتماعی و فکاهی و کاریکاتور

روزنامه تقدم از شهریور سال ۱۳۰۶ تا فروردین ۱۳۰۸ در یازده شماره منتشر شد و بنا به دلایل نامعلوم نشر آن ادامه نیافت. همکاران این روزنامه را افرادی همچون سیدحسن تقی‌زاده، محمدعلی جمالزاده، سعید نفیسی و مجتبی مینوی تشکیل می‌دادند.

هـ ) درخواست نشر مجدد روزنامه تقدم

پس از حوادث شهریور ۱۳۲۰ و استعفای رضاشاه از سلطنت و به وجود آمدن فضای باز سیاسی، عبدالرحمان فرامرزی در ۲۰ مهرماه سال ۱۳۲۰ از وزارت معارف درخواست نشر مجدد روزنامه تقدم را نمود. در این درخواست آمده است: «اینجانب می خواهد به همراهی برادر خود احمد فرامرزی روزنامه تقدم را که چندی پیش از این مدتی به صورت ماهیانه منتشر می گشت بار دیگر آن را به طور روزانه منتشر سازد.» در دی ماه سال ۱۳۲۰ نیز احمد فرامرزی درخواست مجوز نشر مجدد روزنامه تقدم را نمود. اما بنا به دلایل نامعلوم و شاید شرایط آشفته جامعه ایران با صدور مجدد این روزنامه مخالفت شده باشد.

نکته پایانی اینکه روزنامه تقدم در سال ۱۳۸۴ توسط انتشارات اساطیر در تیراژ دو هزار نسخه به صورت کتاب درآمد.

* دانشجوی دوره دکترا


پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد