پسین اوز ماهنامه پسین اوز
* عبدالعزیزخضری: ۱۳ اردیبهشت به نام روز جهانی مطبوعات شناخته شده است و این قلم در نظر دارد به دور از فلسفه وجودی روزجهانی مطبوعات به مسئولیت های نشریات موجود در اوز بپردازد و بنابه ضرورت نزدیکی به اصحاب مطبوعات بخش اوز، در راستای قرار گرفتن در مسیر رسالت رسانه ای و حقوق مردم وارد شود.
نویسنده در موقعیتی که سال ها در امور مطبوعات به صورت غیر رسمی و رسمی فعالیت داشته بر این باور است که هر نشریه ای در توسعه تأثیر دارد و با گذر زمان این تأثیر بیشتر و فراگیرتر نیز شده است. انتخاب کلمه اعتماد در پیشوند مطبوعات در این راستا صورت گرفته است تا خاطر نشان گردد، مخاطب علاقه مند است پس از آن که موضوعی را خواند به باور برسد و برای دستیابی به باور، صداقت در نوشتار و تقید درعمل نویسنده به نوشتارخود، است.
در اهمیت رسانه های همگانی به گزیده هایی از دیدگاه مولف کتاب عصر طلایی (دکتر فیاض زاهد) به مطبوعات ایران اشاره می شود.
« نقش مطبوعات که به رکن چهارم دموکراسی نام گذاری شده با قدرت دولت مرکزی در رابطه است. چه هرگاه این یکی ضعیف گشته آن دیگری قدرت یافته و یا برعکس. امروزه بر همگان هویدا است که مطبوعات نبض افکار عمومی را در دست دارند. آن ها حتی به افکار عمومی جهت می دهند، حساسیت مردم را بر می انگیزند و یا به راحتی روی بسیاری از مسایل خط بطلان می کشند. اگر کسی به صحت این ادعا تردید داشته باشد بی شک با تحولات سال های اخیر ایران به نقش بی بدیل مطبوعات پی برده است »
(پایان نقل قول) نگاه نویسنده کتاب ذکرشده، این واقعیت را به روشنی تبیین می کند که اصحاب رسانه ها (که نگارنده یکی از آن هاست) تا چه میزان توانایی تاثیرگذاری دارند.
این مهم اضافه شود از زمان تولد نشریه عصراوز و با وجود نگاه متضادی که تمایلی به گسترش فعالیت غیر از خبررسانی نداشت، با وجود این، «عصراوز»صرفآ یک رسانه، اطلاع رسانی نبود بلکه بر زمینه های فرهنگی، اجتماعی و پدیداری تشکل های مدنی و نیزسازمان های رسمی تاثیر گذاشت.
راقم که تفاوت دیدگاه بین عناصر نشریات را امری طبیعی و شناخته شده می داند، این سئوال را مطرح می کند که تا چه میزان در راستای نهادینه ساختن جایگاه مطبوعات بین مردم و بیشترمسئولان اداره ها و سازمان ها موفق عمل کرده اند و یا چه اقدامی برای وحدت نظر و هماهنگی در راستای اعمال وظایف مطبوعاتی بین خود و گامی فراتر، برای ایجاد خانه ای غیررسمی شبیه «خانه مطبوعات» داشته است.
پایگاه های اطلاع رسانی، ماهنامه ها، فصلنامه، مرتب به روز رسانی و یا در وقت خود با پوشش رویدادها کوشا هستند. با وجود این، صاحبان رسانه پیش از آن که در جایگاه پل ارتباطی آگاهی بخشی دیده شوند بعضأ در موضعی دیده می شوند که بایستی رویداد را در رسانه و به گونه ای که موافق نظر مدیرویا صاحب مرجع متبوع باشد، درج کنند.
متأسفانه این دیدگاه بر مطبوعات بیشتر از آن که در برگیرنده رعایت قانون مطبوعات باشد به خود سانسوری گزارشگر برمی گردد وهریک مترصد آن هستند که دلگیری به وجود نیایدوخودرا مصون از فشارهای احتمالی حاشیه ای نگهدارند، در حالی که به خاطر نداشتن تفاهم از مسئولیت تحلیل خبری بازمی مانیم. در بیان وظیفه تحلیلی، کدام یک ازنشریات موجود، به درستی توانسته ایم میزان تخصیصی اعتبار ملی به بخش اوزرا تجزیه و تحلیل ومحل هزینه آن را مشخص کنیم ویا منابع خیری که به اوز وارد ودر بخش های مختلف خرج می شود و امورد یگرمورد ارزیابی کارشناسانه واقع، تادراختیار افکار عمومی قرار داده شود.
اصحاب رسانه وظیفه دارند زبان گویای مخاطبان باشند و ضرورت دارد به دنبال درج هرخبرمهمی باب گفتگوی کارشناسانه را باز کنند. هر نشریه ای با هزینه سنگین منتشر می شود، پس باید بتواند با درآمد (فروش، تبلیغات، کمک مادی) روی پای خود بایستد و مسئولان اداره ها هم می توانند در این کمک رسانی ازسهام داران اصلی باشند چون اداره ها بیشترازهرمخاطبی از انتشار مطبوعات متنفع می شوند.
حمایت به طرق (آبونمان نشریه، دادن تبلیغات و کمک مالی) می تواندازسوی اقشارمردمی وبه ویژه ارگان های اداری صورت گیرد.
نشریات نیاز به حمایت همگانی دارند تا به طور مستقل و با آرامش روحی و مادی ادامه حیات داشته باشند.
کدام یک از اداره ها شماره ای از مطبوعات را مشترک هستند و یا با دادن آگهی، حداقل درعمل و درراستای حمایت از کالای ایرانی گام برداشته اند. امکان دارد چند سطر بالا بعضآآزردگی خاطر احتمالی را موجب شود ولی راقم اقدام به نوشتن این گلایه کرد تا در جایگاه یکی ازمسئولان مطبوعات به بحث در گفتارشفاهی اکتفا نکرده و انتظار متقابل، از خوانندگان را مکتوب کند که مسئولیت ها دررفتار، گفتار وانتظارمشترک ومتقابل است و مطبوعات که دست اندرکارانش نه از منظرشغل بلکه از روی عشق به آن روی آورده اند، برای تامین هزینه سنگین نشریه، بایستی برای فعالیت ، آسودگی خاطرخاطر داشته باشند و درست هم نیست برای تأمین منابع مالی وابسته به نیکوکاران باشند و حالا اگر در قبال دریافت کمک مادی مردمی قرار باشد افکار نیز دیکته شوند که در این حالت نه خود سانسوری بلکه استقلال رسانه نیزبه چالش کشیده می شود.متولیان رسانه های مستقل بایستی به آن درجه از اعتماد به نفس دست یابند تا چون چشمانی بیدار دیده شوند.
خبرنگاران با آمار و ارقام می توانند، مخاطبان خود را اقناع و جلب اعتماد کنند و امکان تجزیه و تحلیل این آمار و ارقام توسط کارشناسان نیز فراهم باشد. بازگویی بخشی ازتوقع مسئولان رسانه همگانی از آن بابت نگارش شد که بعضآ اصحاب رسانه خود با اختیارات قانون مطبوعات بیگانه هستند و یا به خاطر تاسی از بعضی گرایش ها، واقعیت ها را تحت الشعاع حاشیه های پیش گفت انکار می کنند یا کم رنگ بازتاب می دهند.
*رئیس دانشگاه آزاد و عضو شورای سرپرستی